Geschiedenis van onze vereniging
STICHTING
Op 1 februari 1969 vestigde Jan Luyssaert zich toevallig in Landegem en een paar maanden later volgde ook Johan Taeldeman. Ze hadden mekaar aan de Gentse universiteit leren kennen waar ze allebei Germaanse filologie hadden gestudeerd. Ze vatten het plan op om in Landegem een heemkundige kring te stichten, maar beseften dat ze hiervoor de steun en medewerking nodig hadden van echte Landegemnaren. Zo kwamen ze bij Guido Schaeck terecht die het plan zeer genegen was op voorwaarde dat de heemkundige kring zich niet zou beperken tot één gemeente. Guido Schaeck maakte de plannen bekend aan zijn baas en oud-Nevelaar Prof. Dr. R.Tavernier die zijn volledige steun en medewerking beloofde.
Een andere inwoner van Landegem, Jos Van de Velde, publiceerde af en toe artikeltjes in "Ons Heem" en verzamelde als hobby antiek en oude gebruiksvoorwerpen. Ook hij werd in de plannen betrokken en gaf de tip om toch maar contact te nemen met Raf Van den Abeele, toen burgemeester van St.-Martens-Latem, en auteur van een studie "Over de heerlijkheid en het Land van Nevele".
Op 21 december 1969 vond in het gemeentehuis van Nevele een eerste contactvergadering plaats.
Op 28 februari 1970 werd het reglement van de vereniging opgesteld en werd het voorlopig bestuur aangesteld dat bestond uit volgende leden van de vereniging:
Jan Luyssaert, voorzitter; Luc Verpoest, ondervoorzitter; Guido Schaeck, secretaris-penningmeester; Jos Van de Velde, archivaris en Johan Taeldeman, redactie-secretaris.
Als stichters tekenden: S.De Keyser, J.Luyssaert, G.Schaeck, J.Taeldeman, J.Van de Velde, L.Verpoest, L.De Boever, A.Janssens, F.Michem, W.Quintijn, A.Ryserhove, R.Tondat en A.Verhoustraete.
Eerste algemene vergadering op 8 maart 1970
Op zondag 8 maart 1970 kwam de eerste algemene vergadering samen in het gemeentehuis van Nevele. Voorzitter Jan Luyssaert verwelkomde de talrijke aanwezigen. Johan Taeldeman gaf vervolgens een gedetailleerde uiteenzetting over doel, werking en de eerste projecten van de nieuwe vereniging. Ere-gast en feestredenaar Dr.Jozef Weyns, conservator van het Openluchtmuseum te Bokrijk, hield een toespraak over doel en werking van een vereniging voor heemkunde. Tot slot van deze bijeenkomst wenste de Nevelse burgemeester Jan Wannijn de nieuwe heemkundige kring alle heil toe en nodigde de aanwezigen uit met hen het glas te heffen.
De heemkundige kring "Het Land van Nevele" was geboren.
EMBLEEM
Als embleem werd het wapen van de baronie Nevele uit het begin van de XVIIIe eeuw gekozen.
Gevierendeeld,
1 en 4 van sabel met keper van goud, beladen met drie leliebloemen van azuur, vergezeld in het schildhoofd van twee afgerukte en toegewende leeuwenkoppen van goud, in de punt een luipaardenkop van goud, geringd met sabel (wapen van Della Faille van Nevele),
2 en 3 van goud met een kruis van keel, vergezeld van vier leeuwen van hetzelfde (wapen op het zegel van de schepenbank van de Vrijheid van Nevele vanaf de XIVe eeuw),
een hartschild van zilver met een kruis van keel (reeds in de XIIIe eeuw het wapen van de heren van Nevele).
2005 - "Heemkundige kring Land van Nevele startte erfgoedcentrum in Hansbeke en sloot partnerschap met Gents museum Huis van Alijn”
De heemkundige kring ‘Het Land van Nevele’ deed in 2004 en 2005 een belangrijke inspanning om haar collectie te digitaliseren en voor de bevolking te ontsluiten. Tegelijkertijd was elke woensdagnamiddag, vanaf begin september 2004 tot december 2005, het documentatiecentrum in Hansbeke open voor alle belangstellenden.
Het documentatiecentrum van Het Land van Nevele werd hiermee een bovenlokaal erfgoedcentrum dat actief is in het volledige werkgebied, dus niet alleen in Nevele, maar ook in een deel van Aalter en Deinze. Om dat te bereiken werd een partnerschap gesloten met het Huis van Alijn, het museum voor volkskunde in Gent, dat al een sterke traditie heeft op het vlak van collectiebeheer. De heemkundige kring werkt ook samen met Vlaamse archieven en steunpunten op het vlak van erfgoed , zoals de instelling die werkt aan een zgn. culturele biografie van Vlaanderen en met het Vlaams Centrum voor Volkskunde. Er wordt ook samengewerkt met de gemeente Nevele zelf.
Eén van de personeelsleden van het Gentse museum, Nele Van Uytsel, werkte meer dan een jaar halftijds voor de heemkundige kring. Nele is een germaniste met bibliotheekopleiding die reeds ervaring had opgebouwd op het vlak van collectie-registratie en de organisatie van tentoonstellingen. Zij werd in 2002 genomineerd voor de Scriptieprijs van de Nederlandse Taalunie.
‘Het land van Nevele’ is hiermee één van de eerste verenigingen in Vlaanderen die van de Vlaamse Gemeenschap een steun kreeg in het kader van het archiefdecreet. Het is nog een initiatief dat paste binnen het erfgoedbeleid van de voormalige Vlaams minister Paul Van Grembergen. Dit decreet maakte het verenigingen, die beschikken over een archief of een bewaarbibliotheek, mogelijk om door de aanwerving van personeel en de aankoop van de nodige apparatuur hun werking op een hoger peil te brengen en een betere service te bieden aan de bevolking.
Heemkring Het Land van Nevele verwerft fotoarchief van René Van de Walle
Gewezen persfotograaf René Van de Walle (77) uit Landegem (Nevele) schenkt zijn uitgebreid fotoarchief aan de heemkundige kring Het Land van Nevele vzw. René voor wie zijn archief, bestaande uit duizenden fotonegatieven, heilig was nodigde op vrijdag 4 mei Jan Luyssaert en André Bollaert bij hem thuis uit om deze unieke schenking in ontvangst te nemen. Het Land van Nevele komt zo in het bezit van één van de grootste fotoarchieven van Oost-Vlaanderen.
In oktober 1950 begon René Van de Walle als persmedewerker de plaatselijke gebeurtenissen te verslaan voor enkele kranten. Aanvankelijk besloeg zijn werkgebied een vijftal gemeenten maar weldra werd dit uitgebreid over zesentwintig gemeenten in de omgeving van Aalter, Deinze, Nevele, Zomergem en Zulte. Vanaf het begin van zijn loopbaan als plaatselijk correspondent nam hij foto’s van jubilea, recepties, activiteiten en festiviteiten van allerlei verenigingen. Op die manier legde hij een bijzonder waardevol archief aan van het reilen en zeilen in onze streek.
Het archief bevat meer dan 20.000 negatieven vanaf het begin van de jaren 1970 tot enkele jaren geleden. In 1971 brak er brand uit in zijn donkere kamer en ging een belangrijk deel van zijn fotoarchief in de vlammen op. Dezelfde dag nog stond René in zijn kelder opnieuw foto’s te ontwikkelen en bouwde hij gestadig een nieuwe collectie op. Voor de man in de straat zal hij steeds bekend blijven als de reporter en fotograaf van dagblad “Het Volk”
Op elk moment kon de heemkring voor zijn activiteiten rekenen op de hulp en de medewerking van René. In 1990 werd hij opgenomen in de orde van de Nevelse huwier. Een huwier is een verdwenen Nevelse perensoort, waarvan we alleen de naam kennen uit oude geschriften. Met een schaal waarop een peer staat afgebeeld toont de kring zijn achting en dankbaarheid aan personen die in hun dorp of streek een bijdrage hebben geleverd tot het beschermen of bewaren van het patrimonium of die de heemkunde een warm hart toedragen.
In mei 1996, vijfentwintig jaar na de brand in zijn donkere kamer en de start van de opbouw van zijn nieuw archief, huldigde de heemkring de persfotograaf met een tentoonstelling : "René Van de Walle fotogenie(k). 25 jaar persfotografie in het Land van Nevele".
Het ligt in de bedoeling van de heemkring om dit uitgebreide archief te digitaliseren en te ontsluiten zodat ook andere heemkringen, lokale verenigingen en verenigingen van buiten Nevele over dit beeldmateriaal zouden kunnen beschikken. De kring vraagt hiervoor wel nog enig geduld te oefenen. Een eerste tentoonstelling met foto’s van René Van de Walle is gepland voor het voorjaar 2008.
André Bollaert en Jan Luyssaert